نمایش نوار ابزار

تحلیل سوات (SWOT)

برای امتیاز به این نوشته کلیک کنید!
[کل: 13 میانگین: 2.8]

معرفی

تحلیل سوات (اس دبلیو او تی) تکنیکی رایج در برنامه ­ریزی استراتژیک است. این تکنیک را در حوزه ­های مختلفی به کار می ­برند. با این ­حال مهم ­ترین استفاده آن در حوزه برنامه ­ریزی برای شرکت ­ها و کسب ­وکارهاست. شما می­ توانید از این تکنیک برای برنامه ­ریزی فردی، برنامه ­ریزی منطقه­ ای، برنامه ­ریزی شهری و غیره هم استفاده کنید. این تکنیک بسیار ساده است و امروزه جزء پرکاربردترین تکنیک­ های برنامه ­ریزی استراتژیک محسوب می ­شود.

swot-4

بنیانگذار

برخی مبدع تکنیک سوات را آلبرت اس همفری (Albert S. Humphry) معرفی کرده ­اند. با این ­حال خود وی هرگز این ادعا را تأیید نکرد و تا به امروز همچنان ابها­مات زیادی در مورد مبدع این تکنیک باقی مانده است.

چه موقع از آن استفاده کنیم؟

همان­طور که گفتیم این تکنیک بسیار ساده است. بنابراین می ­توان از آن در جلسات شروع پروژه­ های برنامه ­ریزی استراتژیک (موسوم به جلسات کیک ­آف) استفاده کرد تا به قول معروف یخ شرکت­ کنندگان باز شود. البته بسیاری از متخصصان از این تکنیک در تحلیل ­های پیشرفته هم استفاده می ­کنند. این تکنیک در عین سادگی بسیار کاربردی و کارآمد است.

swot-3نحوه استفاده (برای سازمان­ ها و شرکت ها)

تعداد چهار برگه مجزا تهیه کنید. عنوان آن­ها را بگذارید قوت­ ها، ضعف­ ها، فرصت ­ها و تهدیدها. حالا برای تکمیل هر برگه به سئوالاتی که در ادامه آمده است پاسخ دهید و نتایج را یادداشت کنید.

اگر مثلاً قرار است برای یکی از بخش­ های یک سازمان از این تحلیل استفاده کنید پسندیده است از مدیران و کارشناسان آن بخش دعوت کنید تا در جلسه ­ای که به این منظور هماهنگ شده حضور پیدا کنند. بهتر است یک فرد مطلع و متخصص در زمینه استراتژی جلسه را اداره کند. می ­توانید از یک وایت برد کمک بگیرید تا نظرات همه را بنویسید و درخصوص ایده­ های افراد با یکدیگر بحث کنید. دقت کنید که قرار نیست جلسه توفان مغزی برگزار کنید. بنابراین در مورد ایده­ های گوناگون باید گفتگو و مباحثه کرد تا به یک نتیجه مطلوب رسید.

برگه قوت­ ها:

۱- شما چه کارهایی را بهتر از رقبایتان انجام می­ دهید؟

۲- شما به چه منابع ارزشمندی دسترسی دارید که رقبایتان از آن­ها محرومند؟

۳- چه عواملی باعث می ­شوند فروش خوبی داشته باشید؟

۴- شما را به داشتن چه چیزهایی و چه برتری­ هایی می­ شناسند؟

سعی کنید وقتی قوت ­هایتان را می ­نویسید دو نوع قوت را شناسایی کنید. برخی از قوت ­های شما را بقیه هم دارند. بنابراین داشتن آن­ها ضروری است و چیزی فراتر از داشته های بقیه نیست بنابراین ارزش کم تری دارد. برخی دیگر واقعاً برتری شما بر رقبا هستند. این قوت­ها را علامت ­دار کنید و از سایر قوت ها صرف نظر کنید.

برگه ضعف ­ها:

۱- در چه زمینه ­هایی نیاز دارید که بهتر شوید؟

۲- چه عواملی باعث می­ شوند که نتوانید آنچنان که دوست دارید محصولات/خدمات خود را به فروش برسانید؟

۳- دیگران شما را به نداشتن چه ویژگی ­هایی می­ شناسند؟

۴- فاقد چه منابع با ارزشی هستید؟

برگه فرصت­ ها:

۱- چه شرایط مناسبی پیش روی شما وجود دارد؟

۲- چه مجال­ هایی برای شما وجود دارد؟

۳- چه روندهای خوبی را مشاهده می­ کنید؟

برگه تهدیدها:

۱- چه موانعی در برابر شما قرار گرفته است؟

۲- رقبای شما دارند چه کارهایی می ­کنند؟

۳- آیا تغییرات گوناگونی که در محیط رخ می ­دهد شما را تحت فشار قرار خواهد داد؟

بعد از این­که به این سئوالات پاسخ دادید فهرستی خواهید داشت که شامل قوت ­ها، ضعف­ ها، فرصت ­ها و تهدیدهای کسب ­وکار/شرکت/ و … شما است. بهتر است جدولی مانند زیر درست کنید و آیتم ­ها را در آن قرار دهید:

قوت­ ها:

۱-

۲-

۳-

ضعف ­ها:

۱-

۲-

۳-

فرصت ­ها:

۱-

۲-

۳-

تهدیدها:

۱-

۲-

۳-

 

مثال:

برای این که مفهوم تحلیل سوات (اس دبلیو او تی) را بهتر درک کنیم این تحلیل را برای یک بانک انجام می دهیم. فرض کنید یک بانک علاقمند است بداند که چه قوت ها و ضعف هایی در داخل خود دارد و چه فرصت ها و تهدیدهایی در بیرون برای او وجود دارد. نتیجه تجزیه و تحلیل سوات می تواند چنین نتیجه ای را برای این شرکت در بر داشته باشد:

 

قوت­ ها:

۱- انگیزه و تعهد شغلی بالای کارکنان

۲- برند شناخته شده شرکت در کشور

۳- رشد مشتریان شرکتی در سه سال اخیر

ضعف ­ها:

۱- رشد هزینه ها در سه سال اخیر

۲- حجم بالای مطالبات معوق

۳- کیفیت پایین خدمات از دیدگاه مشتریان

فرصت ­ها:

۱- رشد سریع استفاده از تلفن­های هوشمند

۲- رشد جمعیت افراد ۳۰ تا ۴۰ ساله

۳- بهبود شرایط بانکداری در عرصه بین الملل

تهدیدها:

۱- کاهش نرخ سود سپرده های بانکی

۲- پایین بودن ضریب نفوذ اینترنت در کشور

۳- منع قانونی تأسیس شعب فیزیکی جدید

داشتن چنین تحلیلی به بانک مذکور کمک می کند تا هم درون خود را به خوبی بشناسد و هم از وضعیت بیرون خبر داشته باشد. بدیهی است یکی از نخستین گام ها برای تبدیل شدن به یک سازمان (اداره، فرد و …) استراتژیک این است که سازمان (اداره، فرد و …) تحلیل سوات خود را تهیه کرده باشد.

دیدگاه ها